અમદાવાદ : કેલેન્ડર વર્ષ ૨૦૨૫ના પહેલા ક્વાર્ટરમાં સોનાની માંગમાં જબરદસ્ત વધારો થયો હતો. ટેરિફ વોર, ભૂ-રાજકીય તણાવ અને ડોલરના નબળા પડવાને કારણે સોનાના ભાવમાં તીવ્ર વધારો થયો હતો. સોનાના કુલ પુરવઠામાં થોડો વધારો થયો હતો, પરંતુ ભાવમાં વધારાને કારણે કુલ બજાર મૂલ્યમાં તીવ્ર વધારો થયો હતો તેમ મોતીલાલ ઓસ્વાલ વેલ્થના રિપોર્ટમાં જણાવાયું છે.
આ સમયગાળામાં સોનામાં રોકાણની માંગ વાર્ષિક ધોરણે ૧૭૦% વધી હતી. તેનું સૌથી મોટું કારણ ગોલ્ડ ઈટીએફમાં રોકાણમાં ઝડપી વધારો છે. યુરોપ, એશિયા અને ભારતમાં લોકોએ ગોલ્ડ ઈટીએફ દ્વારા મોટી માત્રામાં રોકાણ કર્યું છે, જેના કારણે સોનાની માંગમાં વધારો થયો છે.
ઘણા દેશોની મધ્યસ્થ બેંકોએ પણ આ ક્વાર્ટરમાં સોનું ખરીદવાનું ચાલુ રાખ્યું હતું . કુલ મળીને, ૨૪૪ ટન સોનું ખરીદવામાં આવ્યું હતું, જે દર્શાવે છે કે સોનાને હજુ પણ વિશ્વસનીય સંપત્તિ તરીકે જોવામાં આવે છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંક થોડી સાવધાનીપૂર્વક આગળ વધી રહી છે, પરંતુ તેણે તેના ભંડારમાં થોડું સોનું પણ ઉમેર્યું છે, જે સોનાના વ્યૂહાત્મક મહત્વને દર્શાવે છે.
ઊંચા ભાવોને કારણે ઘરેણાંની માંગમાં ઘટાડો થયો છે. ભારતમાં ઘરેણાંના વેચાણમાં ૨૫% નો ઘટાડો જોવા મળ્યો છે. જોકે, ગ્રાહકો નાના અથવા હળવા દાગીના ખરીદી રહ્યા હોવાથી અથવા જૂના દાગીના બદલી રહ્યા હોવાથી કિંમતોને કારણે કુલ વેચાણમાં થોડો વધારો થયો છે.
પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં સોનાનો કુલ પુરવઠો ૧૨૦૬ ટન હતો, જે ગયા વર્ષ કરતાં ૧% વધુ છે. ૨૦૧૬ પછીના પ્રથમ ક્વાર્ટર માટે આ સૌથી વધુ આંકડો છે. સોનાના ભાવમાં વધારાને કારણે કુલ બજાર મૂલ્યમાં વાર્ષિક ધોરણે ૪૦% વધારો થયો છે. ભારતમાં પણ સોનાના ઈટીએફમાં ભાવ ૨૩% વધીને ૯૩,૨૧૭ રૂપિયા પ્રતિ ૧૦ ગ્રામ થયા હતા.
સોનાના ઈટીએફમાં રોકાણ ૫૫૨ ટન પર પહોંચ્યું છે, જે વાર્ષિક ધોરણે ૧૭૦%નો ઉછાળો દર્શાવે છે. આ ૨૦૨૨ના પ્રથમ ત્રિમાસિક ગાળાના સ્તરની નજીક છે, જ્યારે રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ શરૂ થયું હતું.
ભારતીય રિઝર્વ બેંકે માર્ચ ૨૦૨૫માં માત્ર ૦.૬ ટન સોનું ખરીદ્યું હતું. આનાથી તેનો કુલ ભંડાર ૮૭૯.૬ ટન થયો, જે ભારતના કુલ વિદેશી ભંડારના ૧૧.૭% છે. રિઝર્વ બેંકે છેલ્લા એક વર્ષમાં ૫૭.૫ ટન સોનું ઉમેર્યું હતું, પરંતુ તાજેતરના મહિનાઓમાં તેની ખરીદી થોડી ધીમી પડી છે, જે તેની સાવચેતીભરી વ્યૂહરચના દર્શાવે છે.
